Armoedenetwerken leggen voorstellen om energiearmoede tegen te gaan op tafel bij ministers Van der Straeten en Lalieux
De energieprijzen swingen de pan uit, eerst door de coronacrisis en nu door de oorlog in Oekraïne. Ondanks eerdere maatregelen om de energie voor kwetsbare mensen betaalbaar te houden, worden de prijzen steeds onbetaalbaarder voor hen. Op 10/3/2022 hebben federaal minister van energie Tinne Van der Straeten en federaal minister van Armoedebestrijding Karine Lalieux een aantal organisaties ontvangen om voorstellen en maatregelen te bespreken die energiearmoede kunnen tegengaan. De regionale armoedenetwerken, verenigd in het Belgisch Netwerk Armoedebestrijding (BAPN), hebben er vier aanbevelingen op tafel gelegd die ze eerder al geformuleerd hadden.
“We vragen aan de federale regering de structurele verankering van de uitbreiding van het sociaal tarief voor mensen met een verhoogde tegemoetkoming, de uitbreiding van het sociaal tarief naar een grotere groep mensen, de tijdelijke bevriezing van het sociaal tarief (zodat de energiefactuur voor mensen met een sociaal tarief niet verder stijgt) en de modulering van de accijnzen volgens het inkomen”, aldus coördinator Caroline Van der Hoeven van het BAPN.
Structurele verankering van de uitbreiding van het sociaal tarief
De armoedenetwerken vragen dat de uitbreiding van het sociaal tarief naar personen met een verhoogde tegemoetkoming structureel gemaakt wordt. Deze uitbreiding was een coronamaatregel die is ingevoerd eind 2021 en eerst liep tot 31/3 om daarna verlengd te worden tot 30/6/2022. Het ziet er niet naar uit dat de energieprijzen in de nabije toekomst fors zullen dalen. Als de tijdelijke maatregel vervalt, zou dat een financiële ramp kunnen betekenen voor mensen voor wie het water nu al aan de lippen staat. Dat creëert veel angst bij gezinnen in een kwetsbare situatie. Alleen een structurele verankering van het sociaal tarief voor mensen met een verhoogde tegemoetkoming kan soelaas brengen.
Bevriezing van het sociaal tarief en uitbreiding naar een grotere groep mensen
Een tweede voorstel betreft de verdere uitbreiding van het sociaal tarief naar een grotere groep mensen. De lagere middenklasse dreigt immers ook zwaar in de problemen te komen door de stijgende energieprijzen. Verder vragen de armoedenetwerken een bevriezing van het sociaal tarief (zodat de energiefactuur voor mensen met een sociaal tarief niet verder stijgt) enerzijds en dat het sociaal tarief ook sneller daalt wanneer de marktprijzen dalen anderzijds. Er moet ook een oplossing komen voor mensen die privé huren in een appartementsgebouw met gemeenschappelijke meters. Zij krijgen momenteel geen sociaal tarief, ook niet als ze voldoen aan de inkomensvoorwaarden. Een mogelijke piste is dat dit gebeurt via het rijksregisternummer of een forfaitaire korting rechtstreeks aan de verbruiker, zoals dat voor water momenteel al gebeurt in Vlaanderen.
Modulering van de accijnzen volgens het inkomen
De armoedenetwerken zien een btw-verlaging in de huidige context niet als de wonderoplossing. Dit kost veel geld, dat veel doelmatiger kan worden ingezet. Als er een btw-verlaging komt, gaat dat best gepaard met een modulering van de accijnzen, waarbij mensen met een laag inkomen geen of lagere accijnzen aangerekend krijgen en hogere inkomens meer bijdragen. Wij vragen om dit te doen volgens het inkomen, en niet volgens het verbruik. Mensen in armoede wonen immers vaak in een slecht geïsoleerde woning en verbruiken daardoor nog steeds relatief veel hoewel ze spaarzaam met energie omgaan. De aanpassing van de accijnzen heeft ook als voordeel dat zij sneller bijgestuurd kunnen worden.
“We zijn blij met het constructieve gesprek met ministers Van der Straeten en Lalieux en hopen dat ze onze voorstellen en aanbevelingen ter harte nemen om de energiearmoede van kwetsbare mensen daadwerkelijk aan te pakken”, benadrukt Caroline Van der Hoeven nog.